ED/HD

Wat is HD/ED?

ED is een afkorting voor elleboogdysplasie. HD is een afkorting van heupdysplasie. Het is een vervorming van de heup waarbij de kom en de kop niet meer goed op elkaar passen. De afwijking doet zich voor bij jonge opgroeiende honden waarbij de groei niet optimaal verloopt en er zo een afwijking ontstaat. Door deze afwijking kan er op den duur artrose ontstaan. Het komt voornamelijk bij grote honden voor, maar wordt ook steeds vaker bij kleine honden gezien.

Symptomen

  • Moeite (pijn) bij opstaan
  • Stijve achterhand, vooral na rust
  • Huppelen met de achterpoten
  • Slechte conditie, snel willen gaan liggen
  • Doorzakken
  • Hoekige hakken
  • Kreupel in 1 of beide achterpoten
  • Niet willen spelen

Hoe ontstaat het?

Bij HD zijn er meerdere factoren van belang. Een erfelijke factor speelt een grote rol in het ontwikkelen van HD. Deze, samen met de externe factor kan leiden tot een slecht ontwikkeld heupgewricht bij de hond. HD is voor 30% erfelijk. Pups van HD vrije ouders kunnen alsnog HD ontwikkelen. Ook kunnen er van HD vrije ouders HD vrije pups komen, al is deze kans vele malen kleiner. Externe factoren zijn factoren als voeding en beweging zijn ook belangrijk in het ontwikkelen van HD. Een hond met overgewicht of een verkeerde samenstelling van voeding brengen een verhoogd risico met zich mee. Ook een verkeerd beweegpatroon, zoals te weinig wandelen, veel traplopen en springen zijn slecht voor het heupgewricht.

 Diagnose

Een ervaren dierenarts kan bij een pup van 8 weken voelen of het heupgewricht stabiel is. Wanneer de groei en beweging dan in goede banen wordt geleid zal een dergelijke pup ook minder snel HD ontwikkelen. Het heeft dus te maken met de stabiliteit van het heupgewricht. Bij een hond die verdacht wordt van HD wordt eerst een uitgebreid algemeen onderzoek uitgevoerd. De achterhand wordt gestrekt en gebogen, waarbij de dierenarts let op pijn bij het strekken en de spierspanning. Vervolgens wordt er een röntgenfoto gemaakt. Hiermee kan bevestiging of uitsluitsel van HD worden gegeven.

Behandeling

Een hond met HD, maar zonder klachten heeft vrijwel geen behandeling nodig en kan prima functioneren als huishond. Naarmate de hond ouder wordt zullen er wellicht behandelingen nodig zijn in de zin van ondersteuning met pijnstillers.

Er zijn verschillende methodes zonder chirurgie om het te ‘behandelen’ zoals accupunctuur en voedingssupplementen. Deze hebben vaak een tijdelijke of weinig werking en is klinisch niet bewezen.

 

Er zijn ook veel chirurgische mogelijkheden.

  1. Heupkopamputatie(clp)

Hierbij wordt de kop van het dijbeen gezaagd. Het dier moet op goed gewicht zijn en ook gehouden worden. Er kan na de behandeling een verschil in lopen gezien worden.

  1. Bekkenkanteling (TPO = Triple Pelvic Osteotomy)

Bij de operatie wordt het bekken op drie plaatsen doorgezaagd. De heupkom kan dan in de juiste stand gedraaid worden. In feite is namelijk de heupkom niet te ondiep maar staat de heupkom in de foute hoek.(Normaal moet de heupkom een hoek van 45 graden maken met de verticale as, bij een TPO-kandidaat zal dat 10 a 20 graden zijn. ) Als de heupkom in de goede stand is gebracht wordt deze weer vastgezet met een speciale botplaat en schroeven. Gemiddeld duurt het 6 weken voor het bot zodanig hersteld is dat het been weer echt belast mag worden. Dit is een behandeling die op lange termijn goede resultaten laat zien. 90% van de behandelde honden bleef hun leven lang pijnvrij aan de heupen. Echter kan deze operatie alleen uitgevoerd worden bij jonge honden waarbij nog geen artrose is ontwikkeld.

  1. Kunstheup (THR = total hip replacement)

Bij een kunstheup wordt de kop van het dijbeen afgezaagd en vervangen en wordt er een nieuwe kom in de heup geplaatst. Dit is een kostbare ingreep, maar wel een met veel resultaat. Er kan gekozen worden voor een cementloze heupvervanging, waarbij de onderdelen vast geschroefd worden. Hierbij word nog veel luxatie (van de plek schieten) gezien. Bij de optie waarbij wel cement wordt gebruikt is dit veel minder. Het gewricht is dan veel steviger dan bij een cementloze heupvervanging.